Rằm tháng Bảy còn gọi là tết Trung Nguyên bắt nguồn từ Trung Hoa nhưng khi vào Việt Nam thì có những tùy chỉnh nhất định. Đó là sự hợp lưu của ba dòng chảy: tục thờ cúng Tổ tiên của người Việt, Đạo giáo của Trung Hoa và Phật giáo của Ấn Độ. Rằm tháng Bảy gắn với những giá trị đậm nét tâm linh như: hồi hướng tiền nhân, báo hiếu cha mẹ, xá tội vong nhân, hành thiện tích đức. Trong bài viết này, Phong Thủy Nguyễn Hoàng sẽ trình bày cho quý vị hai vấn đề, đó là:
- Người ta thường làm gì để tác phúc nhân ngày rằm tháng Bảy?
- Hướng dẫn sắm lễ và văn khấn nôm cúng ngày rằm tháng Bảy.
NGƯỜI TA THƯỜNG LÀM GÌ VÀO DỊP RẰM THÁNG BẢY ĐỂ TÁC PHÚC
Vào dịp này người ta thường thực hiện các hoạt động hồi hướng công đức cho tổ tiên, anh hùng liệt sĩ, thông qua các nghi lễ của Phật giáo hoặc Đạo gia. Tất thảy đều nhằm múc đích cầu mong cho những người đã khuất được an lành, tấn siêu nơi cõi lạc. Một trong những nghi thức thường được thực hiện ở lễ này là phóng sinh chim cá, với ước nguyện âm siêu, dương thái, tiêu trừ chướng nghiệp, vạn sự hanh thông.
Tại các làng quê, mỗi dòng họ đều tổ chức cúng tế tổ tiên vào ngày rằm tháng Bảy. Các cụ còn nói “cả năm được rằm tháng Bảy, cả thảy được rằm tháng giêng” nên dù con cháu có đi xa, đến tết Trung Nguyên đều cố gắng thu xếp để trở về, dâng chút lòng thành lên bàn thờ tiên tổ. Trường hợp không thể về quê vào đợt ý nghĩa này, người ta thường sẽ chuẩn bị lễ vật, dâng cúng tại nhà, tỏ lòng kính nhớ.
Người Việt có câu “mộc xuất thiên chi phô hữu bản, thủy lưu vạn phái tố tòng nguyên”, đại ý “ngàn cành lá đều sinh từ một gốc, vạn nhánh sông đều tuân phục một nguồn”. Rằm tháng Bảy cũng là dịp đoàn tụ gia đình để con cháu báo hiếu ông bà, cha mẹ. Những món quà được trao gửi. Những bữa cơm quây quần. Tập tục này được giữ gìn như một nét văn hóa cao đẹp của dân ta và cần được lan tỏa sâu hơn để giáo dục hậu nhân biết phúc.
Bên cạnh đó, xuất phát từ sự tích xá tội vong nhân cho người đã khuất, vào dịp linh thiêng này, nhà nhà cũng không quên có một lễ cúng chúng sinh. Đó là mâm cúng dành cho những linh hồn lang thang, cơ nhỡ, không nơi nương tựa, vô tình di ngụ hoặc ngang qua gia đình, mà được hưởng chút vật tài thí thực. Người ta làm điều đó vì lòng nhân ái với muôn loài và cũng là để cầu mong cho quỷ tà đừng quấy nhiễu, ngược lại còn có thể tương trợ cho gia chủ được bình yên, thịnh vượng.
HƯỚNG DẪN SẮM LỄ VÀ VĂN KHẤN NÔM CÚNG RẰM THÁNG BẢY
CHUẨN BỊ
Món chay: Hoa, quả, bánh kẹo, nước lọc, trà, nhang, đèn…
Món mặn: Xôi, gà, rượu, bia, thuốc…
Vàng mã: Ngựa và mũ quan, tiền phật, tiền ngũ phương, thiên quan, địa quan, tào quan, y phục, kim ngân khác…
Chúng sinh: Gạo, muối, cháo, nước, bánh, kẹo, quần áo, tiền giấy…
VĂN KHẤN NÔM
Người hiểu biết về khoa cúng thì sẽ có nghi thức và cách trình bày theo những quy định riêng. Đối với người không chuyên, thủ tục cũng không thể cầu toàn, nên Phong Thủy Nguyễn Hoàng xin được mách bạn đôi điều về cấu trúc chung của một bài khấn nôm cho việc cúng rằm tháng Bảy. Nó gồm có 08 bước:
BƯỚC 1: THỈNH MỜI
Sau khi bày trí bàn thờ, rót nước, pha trà, đỏ đèn, lên nhang, quỳ lạy, thì trước hết bạn cần phải thỉnh mời, càng cụ thể càng tốt nhưng chung quy có 05 nhóm cần mời, đó là:
Thỉnh mời Hội đồng Chư Phật.
Thỉnh mời Hội đồng Chư Thiên.
Thỉnh mời Hội đồng Thần linh Bản xứ.
Thỉnh mời Hội đồng Thần linh Bản gia.
Thỉnh mời Hội đồng Gia tiên nội ngoại.
Trong đó, Thần linh Bản xứ có các vị như Thành Hoàng Bản Cảnh, Địa Chúa Long Mạch Tài Thần, Thổ Địa Phúc Đức Chính Thần… còn Thần linh Bản gia có các vị như: Chư vị Táo quân, Tiền chủ, Hậu chủ, Thần Tài… Đối với Gia tiên nội ngoại, nếu có danh sách cụ thể thì càng tốt.
BƯỚC 2: KHAI BÁO VÀ KÍNH LỄ
Xưng tên, tuổi của những người chủ tế và đồng tế như vợ, con, đồng nghiệp…
Địa chỉ gia đình hay cơ quan, nên khai rõ địa chỉ cũ và địa chỉ mới sau sáp nhập.
Kính báo lý do, nhắc lại tập tục cúng rằm tháng Bảy, sự tích Vu Lan Báo Hiếu, Xá Tội Vong Nhân.
Mời các vị giáng đàn, chứng tâm chứng đức.
Điểm lại danh mục lễ vật dâng cúng, sau đó rót rượu, dâng trà, bái lạy.
BƯỚC 3: CA TỤNG CÔNG ĐỨC
Ca tụng công đức của Chư Phật, Chư Thiên. Nội dung nên tập trung vào ơn tạo hóa, phù độ chúng sinh.
Ca tụng công đức của các vị Thần linh Bản xứ, Bản gia. Nội dung cần chú trọng vào sự cai quản, chở che cho bách gia, trăm họ, trong đó có gia đình mình.
Ca tụng công đức của Tổ tiên nội ngoại. Phần này, nên nêu bật ơn nghĩa sinh thành, công lao dưỡng dục, truyền thừa tổ nghiệp, dòng giống, gia phong.
BƯỚC 4: BIẾT ƠN VÀ SÁM HỐI
Bày tỏ lòng thành kính biết ơn. Nhận thức rõ về sự tồn tại của gia đình và bản thân, có được thành quả như ngày hôm nay là nhờ Ơn Trên che chở, Tiên Tổ vun bồi.
Sám hối và xin đại xá những lỗi lầm trong cuộc sống.
BƯỚC 5: NGUYỆN CẦU CHUNG
Nguyện cầu cho đất nước được quốc thái, dân an.
Nguyện cầu cho gia tiên dòng tộc được siêu thăng, an lạc.
Nguyện cầu cho bố mẹ, nội ngoại đôi bên được mạnh khỏe, bình an.
Nguyện cầu cho toàn gia được hoan vui, thành tựu.
BƯỚC 6: NGUYỆN CẦU RIÊNG
Trình bày những trăn trở lớn hay điều cấp bách cần thực hiện ngay. Phần này đừng tham quá nhiều vấn đề, chỉ nên đề xuất khoảng một đến ba việc thật cụ thể, không chung chung.
Xin Ơn Trên chứng tâm, chứng đức, phù độ cho những điều đó được sở cầu như ý.
BƯỚC 7: CAM KẾT NỖ LỰC
Xin được phóng sinh giải nghiệp hay phát tâm làm thiện nguyện nếu có.
Gieo duyên hiến cúng chúng sinh, xin Chư Phật, Chư Thiên, Thần Linh, Gia Tiên cùng ban lộc, tác phúc cho họ.
Cam kết tu tâm, dưỡng tính, nâng cao mọi mặt.
Hành thiện tích phúc, để nhân lành sớm được trổ quả.
BƯỚC 8: HÓA VÀNG
Hóa hết vàng mã.
Kính cẩn kết thúc.
Chúc quý vị có một tháng Bảy hài lòng và thành tựu!
Nguyễn Hoàng
Chuyên gia Phong thủy Nguyễn Hoàng là một trong những thầy dạy phong thủy tốt nhất Việt Nam, được biết đến như một Giảng sư đặc biệt, có khả năng biến những thuật ngữ phức tạp của cổ thư thành những khái niệm đơn giản trong đời sống. Chính vì vậy, chương trình “Phổ cập phong thủy vì cộng đồng” do Thầy khởi xướng đã được đón nhận rộng rãi thông qua các bài giảng online, các buổi tọa đàm trực tiếp và trên internet. Thầy là người tiên phong và có nhiều khóa học online nhất Việt Nam trên các nền tảng đào tạo trực tuyến về phong thủy. Vì vậy hàng vạn người học phong thủy, dịch lý, bát tự được thầy hướng dẫn từ cơ bản đến nâng cao, ai chưa biết gì cũng có thể học được, đã trưởng thành và đóng góp cho cộng đồng nhiều giá trị ý nghĩa.
